Ravanello
Raphanus raphanistrum subsp. raphanistrum
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Ravanasso, Ravaniscle , Rafanello, Ravanet.
Noms en français : Ravenelle, Radis sauvage.
Descripcioun :La ravanello es uno planto de l'an que trachis dins li champ cultiva. Li fueio soun divisado en tros que lou darrié èi bèn mai grand. La subsp. raphanistrum, presentado eici, se recounèis à si silico aloungado e primo (< 5 mm de diamètre) caupan de 3 à 8 grano. Li petalo blanco soun poulideto, emé li costo acoulourido de marroun (au contro di flour de rais-fort, Raphanus sativus). Coumpara emé la subsp. landra que ié sèmblo.
Usanço :La ravanello estènt un rais-fort fèr, èi touto manjadisso : racino, fueio, flour, fru, grano ; en ensalado o cuecho.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Culturo
- Ermas
- Champ
- Limas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Raphanus raphanistrum subsp. raphanistrum L., 1753
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763